K Vitamini Nedir, Nerelerde Bulunur, K Vitamini Eksikliği Nelere Sebep Olur, K Vitamininin Faydaları Ve Görevleri Nelerdir?
Makalede Neler Var?
K vitamini nedir, vitaminler yaşamamız, sağlıklı olmamız, dinç olmamız, saçlarımızı ve cildimizin parlaması, enerjik olmamız, hastalıklara karşı dirençli olmamız ve buna benzer yaşamsal fonksiyonlar için gereklidir. Her vitaminin belli vazifeleri vardır ve sağlıklı yaşayabilmek için bizlerin bu vitaminleri düzenli olarak alıyor olmamız gerekir.
Yağda eriyen bir vitamin olan K vitamini, vücutta yağ dokusu ve karaciğerde depolanır. Dengeli ve düzenli beslenen insanlarda K vitamini eksikliği görülmez.
En önemli vazifesi kanın pıhtılaşmasını sağlamak olan K vitamini, karaciğerdeki kanın pıhtılaşmasını sağlayan protrombin yapımnda görevlidir. K vitamini yetersiz kaldığında kandaki protrombin miktarı azalır.
Son derece önemli ve hayati bir vitamin olan protrombin tam olarak ne işe yarar, diğer faydaları ve görevleri nelerdir hemen göz atalım.
K Vitamini Faydaları
K vitamini yararlarını şöyle sıralayabiliriz:
- K vitamininin kemikleri kırılmalara karşı koruduğu ve özellikle kadınlarda menopoz sonrası kemik kaybını önlediği bilinmektedir.
- K vitamini damar sertliği riskini azaltır.
- Diğer adı da Naftakinon olan K vitamini kanın pıhtılaşmasını sağlayan bir vitamin olduğu için özellikle yoğun kanamalarda bu oldukça hayati bir gerekliliktir.
- K vitamini, menopoz sonrası meydana gelen kemik kaybını önler.
- Prostat ve karaciğer kanseri çok sık rastlanılan kanser türleridir ve K vitamini yararları arasında bu tür kanserlerin önlenmesi de önemli rol oynar.
- K vitamini kemiklerin çatlamasını ve kırılmasını önler.
- K vitamini kalsiyumun damarlardan atılmasını sağlar ve bu durum da kalp sağlığı için son derece önemlidir.
- K vitamini yararları arasında kemikleri iyileştirme özelliği de vardır.
- Karaciğerin yağlanmasını ve büyümesini önler.
K Vitamini Nelerde Bulunur?
K vitaminini nerelerden, hangi besinlerden temin edebiliriz, hangi gıdalar K vitamini içerir bir bakalım.
Ispanak, kara lahana, taze soğan, pazı, maydanoz, marul, Brüksel lahanası gibi yeşil yapraklı sebzeler, fesleğen, kekik, lahana, kuşkonmaz, kurutulmuş domates, kereviz, soya fasulyesi, köri, pul biber, paprika, adaçayı, şalgam, pancar, brokoli, kuşkonmaz, tahıllar, kuru karanfil, kaju, böğürtlen, dut, ahududu, tereyağı, peynir, yumurta, karaciğer, soya fasulyesi, kivi, yeşil çay, yaban mersini, kuru erik, incir, armut ve havuç, K vitamini açısından zengin yiyeceklerdendir.
Bunların haricinde yoğurt, asitlenmiş süt ve kefir, bağırsaklarda bulunan bakterilerin K vitamini üretmesini sağlar.
- Aslında 3 farklı tip K vitamini vardır.
- K1 vitamini ya da diğer adıyla filokinon, daha çok yeşil yapraklı sebzeler, bitkisel yağlar ve sütü ürünlerinde bulunur.
- K2 vitamini yani menakinon, bağırsak florasında bulunan bakteriler tarafından üretilir.
- Menadion olarak da bilinen K3 vitamini ise yetişkinlerin tedavisinde kullanılan suda çözünebilen yapay K vitaminidir.
K vitamini içeren yiyecekleri yiyemeyen, bilhassa sebze tüketmeyen kişilerde K vitamini eksikliği doğacağından bu eksiklik dışarıdan takviye yoluyla kapatılabilir. Bunun için K vitamini ilaç olarak alınabileceği gibi ampul şeklinde de alınabilir. K vitamini ampul formu hekim tarafından önerilirse kullanılabilir. Ama en yaygını K vitamini tablet şeklinde kullanımıdır.
K Vitamini Eksikliği
K vitamini son derece elzem ve hayati bir vitamindir ve eksikliğinde aşırı kanamalara ve morarmalara yol açar.
- K vitamini eksikliği nedenleri arasında yetersiz gıda alımı, yetersiz emilim ve vitamin depolanmasına engel teşkil eden karaciğer rahatsızlıkları sayılabilir.
- Çölyak, pankreatit, Crohn ve kistik fibroz gibi rahatsızlıklarda da K vitamini eksikliği oluşabilir.
- Aspirin, antibiyotikler ve nöbet önleyici ilaçlar da K1 vitaminin kandan geçişini ve emilimini bozar.
- Vücutta K vitamini eksildiğinde adet kanamalarında artış, diş eti kanamaları, burun kanaması, idrarda kan bulgusu, kolay yaralanma ve morarma, küçük kesiklerin dahi uzun süre kanaması gibi pıhtılaşma sorunlarıyla karşı karşıya kalınabilir.
- Eğer K vitamini eksikliği uzun vadeye yayılırsa kemik yoğunluğu azalır ve kemiklerde kayıp yaşanma olasılığı yükselir.
K vitamini eksikliğinde vücutta kalsiyum birikimi artar ve damar sertliği başta olmak üzere böbrek taşı sorunları görülebilir.
K vitamini eksikliğinde vücut çabuk morarır, burun ve diş etlerinde kan sızıntısı yaşanır.
- Delinme, yaralanma ve vücudun cerrahi müdahale bölgelerinde aşırı kanama meydana gelir.
- Adet kanamaları çok yoğun geçer.
- Mide ve bağırsak bölgelerinde kanama
- İdrar ve dışkıda kan, K vitamini eksikliği sebebiyle yaşanması olası sağlık problemleridir.
K Vitamini Görevleri
K vitamininin en önemli görevi kanın pıhtılaşmasını sağlamasıdır. Bu sebeple de vücutta depolanan bir vitamindir. K vitamini yağda çözünen bir vitamindir ve karaciğerde depolanır.
K vitamini kemik gelişiminde de önemli rolü olan bir vitamindir. Menopoz döneminde de kemik erimesine sebep olan K vitamini, prostat ve karaciğer kanserini de önleyen bir özelliktedir.
K vitamini vücutta depolanabilen bir vitamin olduğu için, eksikliği ile çok sık karşılaşılmaz. K vitamini eksikliği daha çok sindirim sistemi bozukluklarında, karaciğer bozukluklarında, antibiyotik kullanımı sırasında görülür. Böyle durumlarda kanama meydana geldiğinde pıhtılaşma zorluğu yaşandığı için tehlikeli bir durum ortaya çıkabilir.